Eeek! Ne yapıyor bu?
O‘eeek‘ anı. Kültür şoku yaşamış olan herkes o‘eeek‘ anıyla ne demek istediğimizi çok iyi bilir.
Kültür şoku. Yurt dışında okuyan her öğrencinin baş belası. Bazı insanlar bunu yaşamayacaklarını söylüyor, ama gerçekten, ne kadar açık fikirli olursa olsun herkes yaşıyor.
Kültür Şoku ve o EEEK anları
Bir yıl boyunca yaşadığım her iki ülkede de kültür şoku yaşadım: Ziyaret ettiğiniz her ülkede beklemediğiniz şeyler olacaktır. Süpermarketteki alışılmadık ürün ve markalardan insanların birbirleriyle etkileşim biçimlerine kadar.
Yeni bir kültüre tamamen uyum sağlamak yaklaşık 3-6 ay sürer ve yine de “Eve gitmek istiyorum!” veya “Bekle, neler oluyor?” dediğiniz anlar olacaktır.
Kültür şoku nedir?
Kültür şoku, sizinkinden farklı bir kültüre girdiğinizde hissettiğiniz endişeli duyguyu tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Bu terim 1950’lerde insanların kitleler halinde dünyanın dört bir yanına taşınmaya başlamasıyla ortaya çıkmıştır. Giderek daha fazla öğrenci yurtdışında eğitim almaya karar verdi, bu yüzden uyum sağlamanın zorluğunu gerçekten araştırmaya karar verdiler.
Kültür şoku bir “dalga” halinde gelir ve genellikle dört (4) aşaması vardır:
- Balayı Evresi: Yeni bir ülkede olduğunuz için heyecanlısınız ve bu ülke hakkında HER ŞEYİ öğrenmek istiyorsunuz. Tüm turistik yerlere gidiyorsunuz ve tüm yeni ve ilginç yiyecekleri yiyorsunuz. Beklediğiniz her şeye tamamen benziyor. Ne yazık ki, hiçbir şey gerçekten beklediğiniz gibi değildir, bu yüzden bir sonraki aşamaya geçersiniz.
- Müzakere Aşaması (Düşmanlık): Yeni bir ülkede yaşamanın kaygısını hissetmeye başlarsınız. İletişim sorunları yaşamaya başlarsınız, kendi ülkenizdeki yemekleri özlersiniz, kendi dilinizde bir şeyler okumayı özlersiniz ve eski arkadaşlarınızı özlersiniz. İşte yaşayabileceğiniz bazı yaygın duygular:
- sizden farklı olan insanların etrafında olmak istememek
- üzüntü
- YALNIZLIK
- kaygı
- konsantrasyon sorunu
- dışlanmış veya yanlış anlaşılmış hissetmek
- yeni kültür hakkında olumsuz ve basit görüşler geliştirmek
- hayal kırıklığı
- aşırı ev özlemi
Sorun değil. Herkes bu duygulara kapılır ve geçecektir.
- Uyum Aşaması (Mizah): Neyse ki, kültüre daha aşina hale geldikçe yabancı olma hissi geçecektir. Yemekler, markalar ve iletişim tarzı norm haline gelir. Etrafınızdakilerin tarzını benimsemeye başlarsınız.
- Ustalık Aşaması (Evde): Bu aşama zamanla ve çok fazla anlayışla gelir. Hala kendi ülkenizin kültürüne ait bir kişi olacaksınız, ancak yeni kültüre adapte olmuş ve kültür içinde nasıl etkileşim kuracağınızı ve hareket edeceğinizi anlamış olacaksınız.
Yeni bir ülkeye taşınmak çok korkutucudur, ancak kesinlikle korkunun ötesine geçebilir ve kimliğinizi korurken yeni ülkenizle bütünleşebilirsiniz. Geldiğinizde yurt dışında yaşamış diğer uluslararası öğrencilerle ve Amerikalı öğrencilerle konuşun. Bu, kültür şokuyla ilişkili tüm bu duyguları anlamanıza ve bu ‘ürkütücü’ anları perspektife koymanıza yardımcı olacaktır. Kültür şokunu inceleyen bazı yararlı web siteleri şunlardır: Wikipedia, Kids’ Health, Worldwide Classroom ve Stress Guide 101.