ความขัดแย้ง (paradox) เป็นการอธิบายถึงการใช้ถ้อยคำที่แม้จะดูเหมือนไม่สมเหตุสมผลและขัดแย้งในตัวเอง แต่ก็มีความจริงอยู่บ้าง

ความขัดแย้ง
คำนาม
พาราด็อกซ์ คือข้อความที่ดูเหมือนขัดแย้งในตัวเอง แต่ก็อาจเป็นจริงได้ พาราด็อกซ์เชิงตรรกะส่วนใหญ่มักเป็นข้อโต้แย้งที่ไม่ถูกต้อง แต่ยังคงมีคุณค่าในการส่งเสริมการคิดวิเคราะห์เชิงวิพากษ์วิจารณ์
Dictionary.com ให้คำจำกัดความของคำว่า paradox ไว้ดังนี้:
คำกล่าวหรือข้อเสนอที่ดูเหมือนจะขัดแย้งในตัวเองหรือไร้สาระ แต่ในความเป็นจริงกลับแสดงถึงความจริงที่เป็นไปได้
ข้อเสนอที่ขัดแย้งในตัวเองและเป็นเท็จ
บุคคล สิ่งของ หรือสถานการณ์ใดๆ ซึ่งมีลักษณะที่ดูเหมือนขัดแย้งกัน
ความคิดเห็นหรือข้อความที่ขัดแย้งกับความคิดเห็นที่ยอมรับกันโดยทั่วไป

คำพ้องความหมายสำหรับคำว่า paradox: ปริศนา ความผิดปกติ ปริศนาอักษรไขว้ คำคมเกี่ยวกับ paradox:
“ความขัดแย้งที่ประณีตที่สุด… ทันทีที่คุณยอมสละทุกสิ่งทุกอย่าง คุณก็จะมีมันได้ทั้งหมด ตราบใดที่คุณยังต้องการอำนาจ คุณก็ไม่สามารถมีมันได้ ในนาทีที่คุณไม่ต้องการอำนาจ คุณจะมีมากกว่าที่คุณเคยฝันไว้” ราม ดาส คำภาษากรีก paradoxon ซึ่งเป็นที่มาของคำว่า paradox หมายความว่า ขัดต่อความเชื่อ คำกล่าวนี้อาจดูขัดแย้งในตัวเอง แต่ก็มีความจริงพื้นฐานบางประการ ความขัดแย้งมักทำให้ผู้คนคิดนอกกรอบความคิดเห็นและความเชื่อที่ติดตัวมาแต่เดิม

ตัวอย่างของความขัดแย้ง

“คุณต้องใจร้ายถึงจะใจดี” เชคสเปียร์ แฮมเล็ต
“สักวันหนึ่งคุณจะมีอายุมากพอที่จะเริ่มอ่านนิทานอีกครั้ง” – ซี.เอส. ลูอิส สิงโต แม่มด และตู้เสื้อผ้า ในวรรณกรรม บทกวี และเนื้อเพลง มีการใช้ความขัดแย้งไม่เพียงเพราะเป็นการใช้คำที่น่าขบขันและชาญฉลาดเท่านั้น แต่ยังเป็นเพราะ ความขัดแย้ง มักจะสื่อถึงข้อความรองที่จริงจัง ซึ่งเกี่ยวข้องกับประเด็นพื้นฐานและความจริงสากล